Không cần phải sinh ra và lớn lên ở Hà Nội để biết đến quả sấu. Nhưng để hiểu được cái cảm giác cắn một miếng mà vừa chua, vừa buốt đến tận chân răng, rồi lại thèm đến kỳ lạ, thì có lẽ chỉ có người Hà Nội mới thấy quen thuộc

Ngày trước, sấu xanh là món khoái khẩu của học sinh cấp hai, cấp ba. Dăm ba nghìn đồng mua được túi sấu dầm, chỉ cần thêm chút muối ớt, vài lát gừng là đủ “hít hà” cả buổi chiều. Thứ quả nhỏ chát ấy từng là biểu tượng không chính thức của cổng trường, của mùa hè, của cả một thời vô tư ăn chua mà chẳng nghĩ ngợi nhiều.

Từng là món ăn vặt gắn liền với tuổi thơ của biết bao thế hệ, quả sấu ngày nay đang có màn “lột xác” ngoạn mục khi xuất hiện trong các menu nhà hàng, quán cà phê sang trọng giữa lòng phố cổ Hà Nội.

Giờ đây, chỉ cần dạo quanh một vòng phố cổ, bạn sẽ bắt gặp hình ảnh những ly nước sấu mát lạnh xuất hiện dày đặc trong thực đơn, từ các quán vỉa hè đến quán cafe kiểu boutique. Điều bất ngờ là, chính du khách nước ngoài lại là những người bị cuốn hút mạnh mẽ bởi món uống tưởng như rất "nhà quê" này.

Không ít người sau khi thử nước sấu lần đầu đã phải thốt lên vì hương vị "có một không hai". Vị chua thanh, ngọt nhẹ, lại có thêm mùi thơm đặc trưng của sấu ngâm khiến họ tò mò, thậm chí còn hỏi xin cách làm để mang hương vị đó về nước.

Sấu thường chỉ rộ vào khoảng giữa hè, từ tháng 6 đến tháng 9, nên không phải lúc nào cũng có thể tìm được sấu tươi. Cũng vì vậy mà người Hà Nội có thói quen trữ sấu ngâm từ sớm để dành uống dần quanh năm. Những hũ sấu ngâm đường, sấu dầm gừng hay mứt sấu vẫn luôn là món quà quê được nhiều người yêu thích, đặc biệt với các bạn trẻ đi học, đi làm xa nhà.

Một số quán cà phê tại Hà Nội hiện đã biến tấu món nước sấu theo phong cách mới, kết hợp thêm soda, gừng hoặc thảo mộc. Ly nước tưởng chừng đơn giản nay lại mang hương vị rất thời thượng, hợp gu cả du khách phương Tây lẫn giới trẻ Việt. Có quán còn gọi vui đây là “mocktail Hà Nội”.

Có người từng nói, Hà Nội không chỉ nhớ bởi cái lạnh đầu mùa hay mùi cốm thơm trong gió thu, mà còn bởi ly nước sấu mát lạnh trong một chiều hè nóng nực. Dễ hiểu vì sao nhiều khách Tây sau khi rời Việt Nam vẫn tìm cách đặt mua sấu khô, sấu ngâm về nước. Cái vị chát nhẹ ấy có lẽ không chỉ nằm trong vòm miệng, mà còn đọng lại ở những ký ức nho nhỏ, rất riêng.