Trong danh sách 100 món ăn ngon nhất thế giới 2025 do Taste Atlas bình chọn, Lechona, đại diện đến từ Colombia, đứng thứ nhất với 4,78 sao trên 5. Bảng xếp hạng dựa trên gần 400.000 đánh giá hợp lệ cho hơn 11.000 món ăn nổi tiếng thế giới của các chuyên gia ẩm thực, thực khách, đầu bếp.

Thành phần chính của lechona là lợn nguyên con được làm sạch, lọc xương đem nướng trong lò đất sét khoảng 12 tiếng. Bên trong con lợn được nhồi thêm thịt và đậu Hà Lan. Thịt được ướp trong hỗn hợp hành lá, tỏi, thì là, hạt tiêu đen, muối, ớt bột.

Món lechona được cắt nhỏ thành từng miếng, trải trên lá chuối. Ảnh: Ar.inspiredpencil

Đây là món ăn được người dân địa phương thường nấu trong các buổi tụ họp đông người, dịp đặc biệt như Giáng sinh, năm mới, các lễ hội, đám cưới, do mất nhiều thời gian chế biến.

Sau khi lợn được nướng chín, đầu bếp sẽ chia nhỏ thành các miếng, đặt trên đĩa gốm màu đen rồi phủ lá chuối lên. Thịt lợn sau khi nướng thơm, mềm và bì giòn, ăn cùng salad, bánh ngô, cơm.

Lechona có nghĩa là "lợn sữa" nhưng theo truyền thống, người dân thường sử dụng những con lợn nặng tới 100 kg để nướng hoặc quay. Số thịt nướng đủ để phục vụ cùng lúc 800-900 người ăn.

Món ăn có nguồn gốc từ vùng Tolima của Colombia, với đặc điểm là vị cay nồng. Các thành phần nhồi bên trong con lợn và hương vị được gia giảm, phát triển để phù hợp với thị hiếu người dân qua năm tháng. Ngày nay, món ăn là sự pha trộn hương vị ẩm thực châu Phi, bản địa và Tây Ban Nha. Tùy theo từng vùng hoặc từng gia đình, công thức nấu lechona sẽ khác nhau đôi chút, chủ yếu là thành phần gia vị tẩm ướp và nguyên liệu dùng để nhồi bên trong.

Thị lợn nướng lechona có vỏ ngoài giòn, bên trong mềm, thơm. Ảnh: Life flair

Đến Colombia, du khách có thể dễ dàng thưởng thức món ăn này tại các nhà hàng trên phố. Giới sành ăn tại Colombia đã "chỉ điểm" cho du khách ba nhà hàng bán lợn nướng ngon nhất nước, trong đó có Restaurante Boquerón nằm ở thành phố Ibagué, tỉnh Tolima. Nhà hàng có lịch sử hơn 60 năm, "là đại diện cho nền tự hào của nền văn hóa Tolima", theo đánh giá của một nhà phê bình đến từ Colombia by Bus, công ty cung cấp thông tin du lịch, di chuyển bằng xe buýt cho du khách.

Nhà hàng thứ hai được nhắc đến là Lechonería Donde Jimmy, tại thành phố Bogotá và được kênh truyền hình RPTV của Colombia đặt cho biệt danh "trụ sở lechona". Nhà hàng tiếp theo là Lechonería Donde Pacheco, cũng nằm tại Bogotá.

Các món ăn còn lại nằm trong danh sách các món ngon nhất thế giới 2025 gồm pizza Italy, bò nướng picanha Brazil, mì xào Rechta của người Algeria, cà ri thịt hầm Thái Lan, thịt nướng Asado Argentina, thịt nướng Çökertme kebabı Thổ Nhĩ Kỳ.

Được thành lập năm 2015, Taste Atlas kết nối 9.000 nhà hàng địa phương, giới thiệu hàng chục nghìn món ăn đến độc giả, hàng nghìn đánh giá, nghiên cứu của các chuyên gia ẩm thực, đầu bếp. Trang web được coi là bản đồ thế giới về các món ăn truyền thống được chế biến từ nguyên liệu địa phương.