Múa rối nước ở Hải Dương (P2)

Giới thiệu

Nghệ thuật rối nước dùng mặt nước, nhà rối hay thủy đình làm sân khấu. Thủy đình thường được dựng lên ở giữa ao, với kiến trúc cân đối, tượng trưng cho mái đình của vùng nông thôn Việt Nam. Người nghệ nhân rối nước đứng trong buồng trò, để điều khiển con rối. Thủy đình di động, có diện tích khoảng 30m2, xưa thường được làm bằng tre, nứa, phía sau có phông che, xung quanh trang trí cờ, quạt, voi, lọng, cổng (hàng mã) và tên phường rối...

Ngày nay, ở cả 3 phường rối nước, thuỷ đình đều được xây dựng bằng gạch, bê tông cốt thép chắc chắn trên các ao làng. Mức nước đảm bảo là 0.8m, được hòa phẩm màu xanh lục. Sân khấu rối nước là khoảng trống trước mặt buồng trò.

Hiện nay, các phường rối cũng sáng tác thêm nhiều tích trò mới, như Rước ảnh Bác Hồ, Chống mất cắp cổ vật, Tây du ký…

Nghệ nhân biểu diễn rối nước có 2 nhóm chính: nhóm điều khiển con rối và nhóm các nhạc công, nghệ sỹ hát và thể hiện lời thoại.

Rối nước là nghệ thuật lấy động tác làm ngôn ngữ diễn đạt chính. Rối nước gắn bó với âm nhạc như nghệ thuật múa. Âm nhạc điều khiển tốc độ, giữ nhịp, dẫn dắt động tác, gây không khí với tiết tấu truyền thống, giữ vai trò chủ đạo của trò rối nước. Nhạc rối nước thường sử dụng các làn điệu chèo hoặc dân ca vùng châu thổ Bắc Bộ.

Có thể nói, Múa rối nước là một trong những loại hình nghệ thuật của hội hè làng xóm, là nét sinh hoạt vǎn hoá mang tính cộng đồng cao và là sáng tạo bí truyền của từng phường, từng hội, từng nghệ nhân.

 (Sưu tầm)