Lễ cúng cây đu của dân tộc Hà Nhì ở Lai Châu (P1)

Giới thiệu

Lễ cúng cây đu trong Tết mùa mưa, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, gia đình và bản làng ấm no, là một trong những lễ hội mang đậm bản sắc văn hóa độc đáo của người Hà Nhì, xã Huổi Luông, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.

Tết mùa mưa của người Hà Nhì được tổ chức định kỳ vào tháng 6 Âm lịch hàng năm. Để chuẩn bị cho Tết mùa mưa, người ta phải dựng 2 cây đu là đu lăng, đu quay và 2 cái bập bênh là bập bênh lên xuống, bập bênh quay. Theo quan niệm của người Hà Nhì, cái đu lăng vươn cao hàng chục mét với ngọn lá xum xuê thể hiện khát vọng của con người về một sự phát triển tốt đẹp. Còn cái đu quay trông như cái guồng nước to tròn phản ánh mong muốn về sự no đủ.

Để chuẩn bị cho lễ cúng, đồng bào lo dọn dẹp và chỉnh trang không gian dự định tổ chức lễ, dựng cây đu và chuẩn bị lễ. Trong lễ Giế Khừ Già, đồng bào tiến hành thịt lợn để làm lễ cúng, trong đó, thịt được để sống, gồm đầu lợn, thịt... Khi thịt lợn, phải chú ý để nguyên vẹn lá gan của con lợn được thịt, lá gan đó phải dính nguyên mật lợn và sẽ được đặt lên trên mâm cúng cho thầy cúng xem. Việc xem lá gan của con lợn sẽ báo cho thầy cúng biết điềm gở hay điềm lành đến với bản và gia đình trong năm.

Đồ lễ gồm: đầu lợn, thịt lợn, bánh dày, trứng gà luộc, rượu trắng, giỏ đựng bát, muối, gạo, đũa, chén rượu và một số vật dụng như mâm tre, ống tre, lá chuối, cây đu, trống...

Theo quan niệm của người Hà Nhì, vào lễ hội mùa mưa năm nay, nếu con lợn sau khi thịt nặng hơn con lợn thịt của năm cũ thì bản làng năm nay sẽ làm ăn phát triển hơn năm cũ. Nếu không được như ý thì người ta cũng vẫn nói là lợn thịt năm nay nặng hơn, để mong muốn mọi sự tốt lành, phát triển đến với cả bản và các gia đình.

(Sưu tầm)